صفحه کلید فارسی: تفاوت بین نسخه‌ها
جز (←صفحه‌کلید فارسی در توزیع های گنو/لینوکس) |
Amirakbar110 (بحث | مشارکتها) جز (←مشکلات صفحه کلید فارسی) |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | '''صفحه کلید فارسی''' صفحه کلیدی است که مختص زبان فارسی طراحی شده و چینش حروف و کاراکترها در آن، توسط سازمان استاندارد ملی تصویب شده است.این چینش طبق سند شماره 9147 سازمان استاندارد ملی ایران با عنوان چینش حروف و علائم فارسی بر صفحه کلید رایانه منتشر شد که با صفحه کلید ویندوز تفاوت دارد. | |
| − | |||
| + | == معرفی == | ||
| − | + | صفحه کلید استاندارد فارسی(Persian Standard Keyboard) چینش استاندارد دکمه‌های صفحه‌کلید برای زبان فارسی است که توسط سازمان استاندارد ملی تصویب شده است و تفاوت های بسیاری با صفحه کلید ویندوز دارد. | |
| − | |||
[[پرونده:Esc-key.jpg|400px|thumb|left|صفحه‌کلید یک رایانه]] | [[پرونده:Esc-key.jpg|400px|thumb|left|صفحه‌کلید یک رایانه]] | ||
| + | {{الگو:clear}} | ||
| + | |||
| + | == تاریخچه == | ||
| + | از آنجا که استاندارد کردن تعداد و شکل حروف و اعداد و علامات در ماشین‌های تحریر فارسی ضروری بود در سال ۱۳۵۲ کمیسیونی از نمایندگان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و برخی اشخاص علاقه مند و خبره تشکیل شد و پس از بررسی‌های جامعی که دربارهٔ این موضوع به عمل آمد تصمیم گرفته شد که اولاً حداقل تغییرات ممکن را در ترتیب حروف و اعداد و علامات به عمل آورند تا تایپیست‌هایی که به حروف سابق عادت کرده‌اند دچار سردرگمی نشوند و تعویض سنگین ماشین تحریرهای موجود به مردم و دولت تحمیل نشود و همچنین حروف، علامات و اعداد در ماشین‌های تحریر فارسی از نظر تعداد، شکل و ترتیب استاندارد شوند تا کلیه ماشین‌های تحریر که به صورت تجاری وارد کشور می‌شوند از جهات مذکور یکنواخت گردند و در نهایت استاندارد صفحه‌کلید ایزیری ۸۲۰ شکل گرفت. | ||
| + | |||
| + | == مشکلات صفحه کلید فارسی == | ||
| + | حرف «پ» که حرفی پرکاربرد در زبان فارسی است، با حرف «ژ» روی صفحه کلید بلاتکلیف ماندند و به یک جای دورافتاده از صفحه کلید پرتاب شدند و هنوز که هنوز است، جای این دو حرف روی صفحه‌کلیدهای فیزیکی متفاوت است.در صفحه کلید استاندارد فارسی جای حرف پ در کلید m است. | ||
| + | در خیلی از صفحه کلیدهای ویندوزی (که متاسفانه هنوز نسل آن‌ها منقرض نشده) به جای «ی» فارسی «ي» عربی (به دو نقطه زیر ي عربی دقت کنید) و به جای «ک» فارسی «ك» عربی (ک عربی سرکش ندارد و علامتی شبیه همزه درون آن است) درج می شد. حتی طراحان فونت فارسی نیز در آن زمان، به ناچار سیاستی نادرست در قبال این خطا در پیش گرفتند و برای دو حرف «ی» و «ي» و همچنین برای دو حرف «ک» و «ك» از شکل یکسان بهره گرفتند. (هنوز در فونت‌های رایجی مانند b nazanin، b lotus، b zar و ... برای ی فارسی و عربی و ک فارسی و عربی از شکل یکسان استفاده شده اما اگر فونت را به فونت جهانی مثل Arial یا Tahoma تغییر دهید، تفاوت این دو حرف مشخص خواهد شد) این هم شکلی حروف ی و ک فارسی و عربی باعث ناسازگاری متون، مشکلات برنامه‌نویسی و پیدا نشدن کلمات در هنگام استفاده از دستورات Find در نرم‌افزارها می‌شود. | ||
| + | مشکل فارسی‌سازی اعداد گریبان‌گیر همه شد که هنوز با آن درگیر هستیم. این مشکل در مورد ارقامی که شکل فارسی و عربی آن‌ها متفاوت است، پیچیده‌تر هم می‌شود. (4، ٤ و ۴ برای عدد چهار 5، ٥ و ۵ عدد پنج و 6، ٦ و ۶ برای عدد شش) | ||
| + | با بهبود وضعیت نگارش و ویراستاری، استفاده از نیم‌فاصله (فاصله مجازی) رواج گرفت اما از کاراکترها و روش‌های مختلفی برای درج آن استفاده می‌شد و می شود که باعث ناسازگاری متون با یکدیگر یا به هم ریختن متون در هنگام انتقال متن میان نرم‌افزارهای مختلف (مثلا از ورد به ایندیزاین) می‌شد. کاراکتر استاندارد نیم‌فاصله در جایی دور افتاده از صفحه کلید رایج قرار دارد (ctrl+Shift+2) که خیلی‌ها از وجود آن حتی مطلع نیستند. ولی در صفحه کلید استاندارد فارسی نیم‌فاصله بسیار نزدیکتر است.(space+shift) | ||
| + | |||
| + | == صفحه‌کلید فارسی در ویندوز و توزیع های گنو/لینوکس == | ||
| + | ;ویندوز | ||
| + | * چینش صفحه‌کلید فارسی در سیستم‌عامل ویندوز تا نسخهٔ ۷، با چینش استاندارد ملی ایران (ایزیری ۹۱۴۷)، متفاوت است اما از نسخهٔ ۸ به بعد صفحه‌کلید فارسی دیگری با نام ''فارسی (استاندارد)'' یا Persian (Standard) به ویندوز اضافه شده و قابل فعال‌سازی است؛ این صفحه‌کلید شباهت بیشتری به صفحه‌کلید استاندارد ملی ایران (۹۱۴۷) دارد | ||
| + | |||
| + | ;توزیع‌های گنو/لینوکس | ||
| + | در توزیع‌های گنو/لینوکس این استاندارد صفحه‌کلید به‌صورت پیش‌فرض رعایت گردیده است. | ||
| + | |||
{{الگو:clear}} | {{الگو:clear}} | ||
| سطر ۲۶: | سطر ۴۳: | ||
{{الگو:clear}} | {{الگو:clear}} | ||
| − | * '''سطح سوم''': نگه‌داشتن کلید دگرساز راست ( | + | * '''سطح سوم''': نگه‌داشتن کلید دگرساز راست (AltGr) |
[[پرونده:Keyboard-fa-altgr.png|thumbnail|left|500px|حالت با دگرساز ساز]] | [[پرونده:Keyboard-fa-altgr.png|thumbnail|left|500px|حالت با دگرساز ساز]] | ||
{{الگو:clear}} | {{الگو:clear}} | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ خرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۲۹
صفحه کلید فارسی صفحه کلیدی است که مختص زبان فارسی طراحی شده و چینش حروف و کاراکترها در آن، توسط سازمان استاندارد ملی تصویب شده است.این چینش طبق سند شماره 9147 سازمان استاندارد ملی ایران با عنوان چینش حروف و علائم فارسی بر صفحه کلید رایانه منتشر شد که با صفحه کلید ویندوز تفاوت دارد.
محتویات
معرفی
صفحه کلید استاندارد فارسی(Persian Standard Keyboard) چینش استاندارد دکمه‌های صفحه‌کلید برای زبان فارسی است که توسط سازمان استاندارد ملی تصویب شده است و تفاوت های بسیاری با صفحه کلید ویندوز دارد.
تاریخچه
از آنجا که استاندارد کردن تعداد و شکل حروف و اعداد و علامات در ماشین‌های تحریر فارسی ضروری بود در سال ۱۳۵۲ کمیسیونی از نمایندگان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و برخی اشخاص علاقه مند و خبره تشکیل شد و پس از بررسی‌های جامعی که دربارهٔ این موضوع به عمل آمد تصمیم گرفته شد که اولاً حداقل تغییرات ممکن را در ترتیب حروف و اعداد و علامات به عمل آورند تا تایپیست‌هایی که به حروف سابق عادت کرده‌اند دچار سردرگمی نشوند و تعویض سنگین ماشین تحریرهای موجود به مردم و دولت تحمیل نشود و همچنین حروف، علامات و اعداد در ماشین‌های تحریر فارسی از نظر تعداد، شکل و ترتیب استاندارد شوند تا کلیه ماشین‌های تحریر که به صورت تجاری وارد کشور می‌شوند از جهات مذکور یکنواخت گردند و در نهایت استاندارد صفحه‌کلید ایزیری ۸۲۰ شکل گرفت.
مشکلات صفحه کلید فارسی
حرف «پ» که حرفی پرکاربرد در زبان فارسی است، با حرف «ژ» روی صفحه کلید بلاتکلیف ماندند و به یک جای دورافتاده از صفحه کلید پرتاب شدند و هنوز که هنوز است، جای این دو حرف روی صفحه‌کلیدهای فیزیکی متفاوت است.در صفحه کلید استاندارد فارسی جای حرف پ در کلید m است. در خیلی از صفحه کلیدهای ویندوزی (که متاسفانه هنوز نسل آن‌ها منقرض نشده) به جای «ی» فارسی «ي» عربی (به دو نقطه زیر ي عربی دقت کنید) و به جای «ک» فارسی «ك» عربی (ک عربی سرکش ندارد و علامتی شبیه همزه درون آن است) درج می شد. حتی طراحان فونت فارسی نیز در آن زمان، به ناچار سیاستی نادرست در قبال این خطا در پیش گرفتند و برای دو حرف «ی» و «ي» و همچنین برای دو حرف «ک» و «ك» از شکل یکسان بهره گرفتند. (هنوز در فونت‌های رایجی مانند b nazanin، b lotus، b zar و ... برای ی فارسی و عربی و ک فارسی و عربی از شکل یکسان استفاده شده اما اگر فونت را به فونت جهانی مثل Arial یا Tahoma تغییر دهید، تفاوت این دو حرف مشخص خواهد شد) این هم شکلی حروف ی و ک فارسی و عربی باعث ناسازگاری متون، مشکلات برنامه‌نویسی و پیدا نشدن کلمات در هنگام استفاده از دستورات Find در نرم‌افزارها می‌شود. مشکل فارسی‌سازی اعداد گریبان‌گیر همه شد که هنوز با آن درگیر هستیم. این مشکل در مورد ارقامی که شکل فارسی و عربی آن‌ها متفاوت است، پیچیده‌تر هم می‌شود. (4، ٤ و ۴ برای عدد چهار 5، ٥ و ۵ عدد پنج و 6، ٦ و ۶ برای عدد شش) با بهبود وضعیت نگارش و ویراستاری، استفاده از نیم‌فاصله (فاصله مجازی) رواج گرفت اما از کاراکترها و روش‌های مختلفی برای درج آن استفاده می‌شد و می شود که باعث ناسازگاری متون با یکدیگر یا به هم ریختن متون در هنگام انتقال متن میان نرم‌افزارهای مختلف (مثلا از ورد به ایندیزاین) می‌شد. کاراکتر استاندارد نیم‌فاصله در جایی دور افتاده از صفحه کلید رایج قرار دارد (ctrl+Shift+2) که خیلی‌ها از وجود آن حتی مطلع نیستند. ولی در صفحه کلید استاندارد فارسی نیم‌فاصله بسیار نزدیکتر است.(space+shift)
صفحه‌کلید فارسی در ویندوز و توزیع های گنو/لینوکس
- ویندوز
- چینش صفحه‌کلید فارسی در سیستم‌عامل ویندوز تا نسخهٔ ۷، با چینش استاندارد ملی ایران (ایزیری ۹۱۴۷)، متفاوت است اما از نسخهٔ ۸ به بعد صفحه‌کلید فارسی دیگری با نام فارسی (استاندارد) یا Persian (Standard) به ویندوز اضافه شده و قابل فعال‌سازی است؛ این صفحه‌کلید شباهت بیشتری به صفحه‌کلید استاندارد ملی ایران (۹۱۴۷) دارد
- توزیع‌های گنو/لینوکس
در توزیع‌های گنو/لینوکس این استاندارد صفحه‌کلید به‌صورت پیش‌فرض رعایت گردیده است.
سطوح کار
صفحه کلید فارسی سه سطح کاربری دارد
- سطح یک: عادی (پیش‌فرض)
- سطح دوم: نگه‌داشتن کلید تبدیل (Shift)
- سطح سوم: نگه‌داشتن کلید دگرساز راست (AltGr)
