صفحه کلید فارسی

صفحه کلید فارسی صفحه کلیدی است که مختص زبان فارسی طراحی شده و چینش حروف و کاراکترها در آن، توسط سازمان استاندارد ملی تصویب شده است.این چینش طبق سند شماره 9147 سازمان استاندارد ملی ایران با عنوان چینش حروف و علائم فارسی بر صفحه کلید رایانه منتشر شد که با صفحه کلید ویندوز تفاوت دارد.

محتویات

۱ معرفی
۲ تاریخچه
۳ مشکلات صفحه کلید فارسی
۴ صفحه‌کلید فارسی در ویندوز و توزیع های گنو/لینوکس
۵ سطوح کار

معرفی

صفحه کلید استاندارد فارسی(Persian Standard Keyboard) چینش استاندارد دکمه‌های صفحه‌کلید برای زبان فارسی است که توسط سازمان استاندارد ملی تصویب شده است و تفاوت های بسیاری با صفحه کلید ویندوز دارد.

صفحه‌کلید یک رایانه

تاریخچه

از آنجا که استاندارد کردن تعداد و شکل حروف و اعداد و علامات در ماشین‌های تحریر فارسی ضروری بود در سال ۱۳۵۲ کمیسیونی از نمایندگان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و برخی اشخاص علاقه مند و خبره تشکیل شد و پس از بررسی‌های جامعی که دربارهٔ این موضوع به عمل آمد تصمیم گرفته شد که اولاً حداقل تغییرات ممکن را در ترتیب حروف و اعداد و علامات به عمل آورند تا تایپیست‌هایی که به حروف سابق عادت کرده‌اند دچار سردرگمی نشوند و تعویض سنگین ماشین تحریرهای موجود به مردم و دولت تحمیل نشود و همچنین حروف، علامات و اعداد در ماشین‌های تحریر فارسی از نظر تعداد، شکل و ترتیب استاندارد شوند تا کلیه ماشین‌های تحریر که به صورت تجاری وارد کشور می‌شوند از جهات مذکور یکنواخت گردند و در نهایت استاندارد صفحه‌کلید ایزیری ۸۲۰ شکل گرفت.

مشکلات صفحه کلید فارسی

حرف «پ» که حرفی پرکاربرد در زبان فارسی است، با حرف «ژ» روی صفحه کلید بلاتکلیف ماندند و به یک جای دورافتاده از صفحه کلید پرتاب شدند و هنوز که هنوز است، جای این دو حرف روی صفحه‌کلیدهای فیزیکی متفاوت است.در صفحه کلید استاندارد فارسی جای حرف پ در کلید m است. در خیلی از صفحه کلیدهای ویندوزی (که متاسفانه هنوز نسل آن‎‎‎‎ها منقرض نشده) به جای «ی» فارسی «ي» عربی (به دو نقطه زیر ي عربی دقت کنید) و به جای «ک» فارسی «ك» عربی (ک عربی سرکش ندارد و علامتی شبیه همزه درون آن است) درج می شد. حتی طراحان فونت فارسی نیز در آن زمان، به ناچار سیاستی نادرست در قبال این خطا در پیش گرفتند و برای دو حرف «ی» و «ي» و همچنین برای دو حرف «ک» ‌و «ك» از شکل یکسان بهره گرفتند. (هنوز در فونت‌های رایجی مانند b nazanin، b lotus، b zar و ... برای ی فارسی و عربی و ک فارسی و عربی از شکل یکسان استفاده شده اما اگر فونت را به فونت جهانی مثل Arial یا Tahoma تغییر دهید، تفاوت این دو حرف مشخص خواهد شد) این هم شکلی حروف ی و ک فارسی و عربی باعث ناسازگاری متون، مشکلات برنامه‌نویسی و پیدا نشدن کلمات در هنگام استفاده از دستورات Find در نرم‌افزارها می‌شود. مشکل فارسی‌سازی اعداد گریبان‌گیر همه شد که هنوز با آن درگیر هستیم. این مشکل در مورد ارقامی که شکل فارسی و عربی آن‌ها متفاوت است، پیچیده‌تر هم می‌شود. (4، ٤ و ۴ برای عدد چهار 5، ٥ و ۵ عدد پنج و 6، ٦ و ۶ برای عدد شش) با بهبود وضعیت نگارش و ویراستاری، استفاده از نیم‌فاصله (فاصله مجازی) رواج گرفت اما از کاراکترها و روش‌های مختلفی برای درج آن استفاده می‌شد و می شود که باعث ناسازگاری متون با یکدیگر یا به هم ریختن متون در هنگام انتقال متن میان نرم‌افزارهای مختلف (مثلا از ورد به ایندیزاین) می‌شد. کاراکتر استاندارد نیم‌فاصله در جایی دور افتاده از صفحه کلید رایج قرار دارد (ctrl+Shift+2) که خیلی‌ها از وجود آن حتی مطلع نیستند. ولی در صفحه کلید استاندارد فارسی نیم‎فاصله بسیار نزدیکتر است.(space+shift)