ویم: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی فارسی اوبونتو
پرش به: ناوبری، جستجو
جز (←‏آموزش)
(←‏گشودن پرونده و شاخه)
 
(۸۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
'''ویم''' (به انگلیسی Vim مخفّف Vi IMproved به معنای [[Vi|وی]] بهبود یافته)، یک [[Text Editor|ویرایشگر متن]] سبک، قدرتمند، [[Free Software|آزاد]] و سازگار با [[vi|وی]] است.
+
[[پرونده:Vimlogo.svg|128px|thumb|left|نشان ویرایشگر متن ویم]]
 +
'''ویم''' (به انگلیسی Vim مخفّف Vi IMproved به معنای [[Vi|وی‌ آی]] بهبود یافته)، یک [[Text Editor|ویرایشگر متن]] [[Free Software|آزاد]]، سبک، برای برنامه‌نویس‌ها،  و سازگار با [[وی‌آی]] است.
  
−
ویم به دلیل وجود میان‌برهای بسیار، سرعت بالایی به کاربر می‌دهد.
+
__TOC__
−
 
 
−
[[پرونده:Vimlogo.svg|128px|thumb|left|نشان ویرایشگر متن ویم]]
 
 
{{الگو:clear}}
 
{{الگو:clear}}
−
 
 
== ویژگی‌ها ==
 
== ویژگی‌ها ==
 
* سبک
 
* سبک
 
* سریع
 
* سریع
−
* در دسترس (روی بیشتر [[توزیع]] ها به صورت پیش‌فرض نصب است)
+
* در دسترس (روی بیشتر [[Distro|توزیع‌ها]]‌ به صورت پیش‌فرض نصب است)
 +
 
 +
== نصب ==
 +
برای نصب این [[Software|نرم افزار]]، از فرمان زیر استفاده کنید:
 +
{{bc|$ sudo apt install vim}}
 +
 
 +
برای نصب محیط گرافیکی ویم، و یکسری امکانات دیگر نظیر مدیریت clipboard فرمان زیر را اجرا کنید:
 +
{{bc|$ sudo apt install vim-gtk3}}
 +
 
 +
== کاربرد ==
 +
 
 +
=== گشودن پرونده و شاخه ===
 +
{| class="wikitable sortable"
 +
! class="unsortable"| میانبر
 +
! class="unsortable"| کاربرد
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">vim FILE</code> || گشودن پرونده یا ساخت پروندهٔ تازه
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">vim DIR</code> ||  گشودن شاخهٔ مورد نظر
 +
|-
 +
|}
 +
 
 +
برای نمونه فرمان زیر شاخهٔ جاری را با مدیر پروندهٔ ویم می‌گشاید.
 +
{{bc|$ vim  . }}
 +
 
 +
----
 +
 
 +
ویم دارای چند حالت کاری است. اصطلاحا ویم یک ویرایشگر modal است که کلیه عملیات ‌ مربوط به ویرایش در آن در یکی از این حالت‌ها انجام می‌گیرد. '''معمولی'''، '''درج''' و '''بصری''' حالت‌های اصلی در ویم هستند.
 +
 
 +
در هرکجا برای وارد شدن به حالت معمولی، کافی است [[Esc Key|دکمهٔ فرار]] یا کلید ترکیبی  <code> ] + Ctrl </code> را بزنید.
 +
پس از اجرا ویم در این حالت قرار می‌گیرد.
 +
 
 +
=== حرکت مکان‌نما در حالت دستور ===
 +
{| class="wikitable sortable"
 +
! class="unsortable"| میانبر
 +
! class="unsortable"| کاربرد
 +
|-
 +
|  <code>h</code> || رفتن به چپ
 +
|-
 +
|  <code>j</code> || رفتن به خط بعدی (jump)
 +
|-
 +
|  <code>7j</code> || ۷ خط به پایین رفتن
 +
|-
 +
|  <code>k</code> || رفتن به خط پیشین
 +
|-
 +
|  <code>l</code> || رفتن به راست
 +
|-
 +
|
 +
|-
 +
|  <code>w</code> || رفتن به واژهٔ پسین (word)
 +
|-
 +
|  <code>W</code> || رفتن به واژهٔ کامل پسین (Word)
 +
|-
 +
|  <code>b</code> || رفتن به واژهٔ پیشین (back)
 +
|-
 +
|  <code>B</code> || رفتن به واژهٔ کامل پیشین (Back)
 +
|-
 +
|  <code>e</code> || رفتن به انتهای واژه (end)
 +
|-
 +
|  <code>E</code> || رفتن به انتهای واژهٔ کامل (End)
 +
|-
 +
|
 +
|-
 +
|  <code>0</code> || رفتن به شروع خط
 +
|-
 +
|  <code>^</code> || رفتن به نخستین نویسهٔ خط
 +
|-
 +
|  <code>$</code> || رفتن به انتهای خط
 +
|-
 +
|  <code>gg</code> || رفتن به نخستین خط میانگیر (go)
 +
|-
 +
|  <code>G</code> || رفتن به آخرین خط میانگیر (Go)
 +
|-
 +
| <code>37gg</code>, <code>37G</code> || رفتن به خط ۳۷ میانگیر
 +
|-
 +
|  <code>}</code> || رفتن به ابتدای بند
 +
|-
 +
|  <code>{</code> || رفتن به پایان بند
 +
|-
 +
|  <code>'</code><code>'</code> || بازگشت به آخرین مکان پیش از زدن دستور پیشین
 +
|-
 +
|  <code>gd</code> || رفتن به تعریف یک تابع(go to definition)
 +
|-
 +
|  <code>ctrl + o</code> || بازگشت به نقطهٔ پیشین
 +
|-
 +
|  <code>ctrl + i</code> || رفتن به نقطهٔ پسین
 +
|-
 +
|  <code>gt</code> || رفتن به زبانه(تب) پیشین
 +
|-
 +
|  <code>gT</code> || رفتن به زبانه پسین
 +
|}
 +
 
 +
=== نشانه‌گذاری mark ===
 +
در ویم می‌توان از نشانه‌گذاری قسمت‌های مختلف پرونده هم استفاده کرد. به این شکل که مکان نما را به نقطهٔ دلخواه در متن منتقل کنید و با فشردن کلید m نشانه‌گذاری فعال کنید. پس از آن یکی دیگر از کلید را به عنوان یادآور آن نشانه وارد کنید.
 +
برای نمونه با زدن ma نقطهٔ مورد نظر با حرف a نشانه‌گذاری می‌شود.
 +
حالا پس از انتقال مکان‌نما به نقاط دیگر متن برای بازگشت به نقطهٔ نشان گذاری شده با a کلید‌های <code>a`</code> را می‌زنیم.
 +
 
 +
=== رفتن به حالت‌های دیگر ===
 +
{| class="wikitable sortable"
 +
! class="unsortable"| میانبر
 +
! class="unsortable"| کاربرد
 +
|-
 +
|  <code>i</code> || ورود به حالت درج پیش از مکان‌نما (insert)
 +
|-
 +
|  <code>I</code> || ورود به حالت درج در ابتدای خط فعلی
 +
|-
 +
|  <code>a</code> || ورود به حالت درج پس از مکان‌نما
 +
|-
 +
|  <code>A</code> || ورود به حالت درج در انتهای خط فعلی
 +
|-
 +
|  <code>o</code> || ایجاد یک خط در پایین خط جاری و ورود به حالت درج در ابتدای خط جدید (open)
 +
|-
 +
|  <code>O</code> || ایجاد یک خط در بالای خط جاری و ورود به حالت درج در ابتدای خط جدید (open)
 +
|-
 +
|  <code>v</code> || ورود به حالت بصری (visual)
 +
|-
 +
|  <code>V</code> || ورود به حالت بصری خطّی
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">^v</code> || ورود به حالت بصری بلوکی
 +
|-
 +
|}
  
−
=نصب=
+
----
−
برای نصب این [[Software|نرم افزار]]، در [[USC|مرکز نرم افزاری اوبونتو]] جست‌وجو کرده یا از دستور زیر استفاده کنید:
 
−
<pre language="bash"> $ sudo apt install vim</pre>
 
  
−
برای نصب محیط گرافیکی ویم، بدین صورت عمل کنید:
+
=== برش و جای‌گذاری ===
−
<pre languag="bash"> $ sudo apt install gvim </pre>
+
{| class="wikitable sortable"
 +
! class="unsortable"| میانبر
 +
! class="unsortable"| کاربرد
 +
|-
 +
|  <code>y</code> || فرستادن متن انتخابی به حافظه (yank)
 +
|-
 +
|  <code>yw</code> || فرستادن واژهٔ جاری به حافظه (yank word)
 +
|-
 +
|  <code>y3w</code> || فرستادن ۳ واژه از واژهٔ جاری به حافظه (yank 3 words)
 +
|-
 +
|  <code>y10w</code> || فرستادن ۱۰ واژه از واژهٔ جاری به حافظه (yank 10 words)
 +
|-
 +
|  <code>yW</code> || فرستادن واژهٔ کامل جاری به حافظه (yank Word)
 +
|-
 +
|  <code>y3W</code> || فرستادن ۳ واژهٔ کامل از واژهٔ کامل جاری به حافظه (yank 3 Words)
 +
|-
 +
|  <code>yy</code> || فرستادن خط جاری به حافظه
 +
|-
 +
|  <code>y3y</code> || فرستادن ۳ خط از خط جاری مکان‌نما به حافظه
 +
|-
 +
|
 +
|-
 +
|  <code>x</code> || حذف نویسهٔ زیر مکان‌نما و فرستادن به حافظه
 +
|-
 +
|  <code>dw</code> || حذف یک واژه و فرستادن به حافظه (delete word)
 +
|-
 +
|  <code>d3w</code> || حذف ۳ واژه و فرستادن به حافظه (delete 3 words)
 +
|-
 +
|  <code>d10w</code> || حذف ۱۰ واژه و فرستادن به حافظه (delete 10 words)
 +
|-
 +
|  <code>dW</code> || حذف یک واژهٔ کامل و فرستادن به حافظه (delete Word)
 +
|-
 +
|  <code>d3W</code> || حذف ۳ واژهٔ کامل و فرستادن به حافظه (delete 3 Words)
 +
|-
 +
|  <code>dd</code> || حذف یک خط و فرستادن به حافظه
 +
|-
 +
|  <code>d3d</code> || حذف ۳ خط و فرستادن به حافظه
 +
|-
 +
|
 +
|-
 +
|  <code>d0</code> || حذف تا ابتدای خط و فرستادن به حافظه
 +
|-
 +
|  <code>^d</code> || حذف تا نخستین نویسهٔ خط و فرستادن به حافظه
 +
|-
 +
|  <code>$d</code> || حذف تا انتخای خط و فرستادن به حافظه
 +
|-
 +
|  <code>dG</code> || حذف تا آخرین خط پرونده و فرستادن به حافظه
 +
|-
 +
|  <code>d20G</code> || حدف تا خط شمارهٔ ۲۰ و فرستادن به حافظه
 +
|-
 +
|
 +
|-
 +
|  <code>p</code> || جای‌گذاری از حافظه پس از مکان‌نما
 +
|-
 +
|  <code>P</code> || جای‌گذاری از حافظه پیش از مکان‌نما
 +
|-
 +
|}
  
−
=کاربرد=
+
----
−
برای گشودن پروندهٔ مورد نظر با استفاده از ویم، از این دستور استفاده می‌شود:
 
−
<pre languag="bash"> $ vim FILE</pre>
 
  
−
ویم دارای سه حالت ''دستور''، ''درج'' و ''بصری'' است. در هرکجا برای وارد شدن به حالت دستور، کافی است [[Esc Key|دکمهٔ فرار]] را بزنید.
+
=== جست‌وجو و ایجاد تغییر متن===
 +
{| class="wikitable sortable"
 +
! class="unsortable"| میانبر
 +
! class="unsortable"| کاربرد
 +
|-
 +
|  <code>*</code> || جست‌وجو برای واژهٔ زیر مکان نما به پیش
 +
|-
 +
|  <code>#</code> || جست‌وجو برای واژهٔ زیر مکان نما به پس
 +
|-
 +
|  <code>/</code> || جست‌وجوی سریع متن دلخواه در میانگیر
 +
|-
 +
|  <code>n</code> || رفتن به یافتهٔ پسین (next)
 +
|-
 +
|  <code>N</code> || رفتن به یافتهٔ پیشین
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">:s/old/new/g</code> || جایگزینی واژه در خط جاری
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">:%s/old/new/g</code> || جایگزینی واژه در تمام میانگیر
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">:%s/old/new/gc</code> || جایگزینی واژه در تمام میانگیر، با تأیید
 +
|-
 +
|}
  
−
می‌توانید از فرمان‌های زیر در حالت دستور استفاده کنید.:
+
----
−
== حرکت مکان‌نما ==
 
−
  h = رفتن به چپ
 
−
  j = رفتن به پایین
 
−
  k = رفتن به بالا
 
−
  l = رفتن به راست
 
−
 
 
−
  w = رفتن به واژهٔ پسین (word)
 
−
  b = رفتن به واژهٔ پیشین (back)
 
−
  e = رفتن به انتهای واژه (end)
 
−
  W = رفتن به واژهٔ کامل پسین (Word)
 
−
  B = رفتن به واژهٔ کامل پیشین (Back)
 
−
  E = رفتن به انتهای واژهٔ کامل (End)
 
−
 
 
−
  0 = رفتن به ابتدای خط
 
−
  ^ = رفتن به نخستین نویسهٔ خط
 
−
  $ = رفتن به انتهای خط
 
−
  G = رفتن به آخرین خط پرونده (Go)
 
−
  20G = رفتن به خط شمارهٔ ۲۰
 
−
  <code>'</code><code>'</code> = بازگشت به آخرین مکان پیش از زدن دستور پیشین
 
  
−
== برش و جای‌گذاری ==
+
=== ویرایش ===
−
  y = فرستادن متن انتخابی به حافظه (yank)
+
{| class="wikitable sortable"
−
  yw = فرستادن واژهٔ جاری به حافظه (yank word)
+
! class="unsortable"| میانبر
−
  y3w = فرستادن ۳ واژه از واژهٔ جاری به حافظه (yank 3 words)
+
! class="unsortable"| کاربرد
−
  y10w = فرستادن ۱۰ واژه از واژهٔ جاری به حافظه (yank 10 words)
+
|-
−
  yW = فرستادن واژهٔ کامل جاری به حافظه (yank Word)
+
|  <code>u</code> || برگردان (undo)
−
  y3W = فرستادن ۳ واژهٔ کامل از واژهٔ کامل جاری به حافظه (yank 3 Words)
+
|-
−
  yy = فرستادن خط جاری به حافظه
+
|  <code dir="ltr">^r</code> || از نو (redo)
−
  y3y = فرستادن ۳ خط از خط جاری مکان‌نما به حافظه
+
|-
−
 
+
|  <code>r</code> || جایگزینی تک‌نویسهٔ زیر مکان‌نما (replace)
−
  x = حذف نویسهٔ زیر مکان‌نما و فرستادن به حافظه
+
|-
−
  dw = حذف یک واژه و فرستادن به حافظه (delete word)
+
|  <code>J</code> || آوردن خطّ زیرین به انتهای خطّ جاری (Join)
−
  d3w = حذف ۳ واژه و فرستادن به حافظه (delete 3 words)
+
|-
−
  d10w = حذف ۱۰ واژه و فرستادن به حافظه (delete 10 words)
+
|  <code>cw</code> || تعویض واژهٔ جاری (change word)
−
  dW = حذف یک واژهٔ کامل و فرستادن به حافظه (delete Word)
+
|-
−
  d3W = حذف ۳ واژهٔ کامل و فرستادن به حافظه (delete 3 Words)
+
|  <code>c3w</code> || تعویض ۳ واژه از واژهٔ جاری (change 3 words)
−
  dd = حذف یک خط و فرستادن به حافظه
+
|-
−
  d3d = حذف ۳ خط و فرستادن به حافظه
+
|  <code>cW</code> || تعویض واژهٔ جاری (change Word)
−
 
+
|-
−
  d0 = حذف تا ابتدای خط و فرستادن به حافظه
+
|  <code>cc</code> || تعویض خط جاری
−
  d^ = حذف تا نخستین نویسهٔ خط و فرستادن به حافظه
+
|-
−
  d$ = حذف تا انتخای خط و فرستادن به حافظه
+
|  <code>c0</code> || تعویض تا ابتدای خط جاری
−
  dG = حذف تا آخرین خط پرونده و فرستادن به حافظه
+
|-
−
  d20G = حدف تا خط شمارهٔ ۲۰ و فرستادن به حافظه
+
|  <code>c20G</code> || تعویض تا خط شمارهٔ ۲۰
−
 
+
|-
−
  p = جای‌گذاری از حافظه پس از مکان‌نما
+
|  <code>.</code> || تکرار دستور پیشین
−
  P = جای‌گذاری از حافظه پیش از مکان‌نما
+
|-
 +
|}
  
−
== رفتن به حالت‌های دیگر ==
+
----
−
  i = ورود به حالت درج پیش از مکان‌نما (insert)
 
−
  I =  ورود به حالت درج در ابتدای خط فعلی
 
−
  a = ورود به حالت درج پس از مکان‌نما
 
−
  A = ورود به حالت درج در انتهای خط فعلی
 
−
  o = ایجاد یک خط در پایین خط جاری و ورود به حالت درج در ابتدای خط جدید (open)
 
−
  O = ایجاد یک خط در بالای خط جاری و ورود به حالت درج در ابتدای خط جدید (open)
 
−
  v = ورود به حالت بصری (visual)
 
−
  V = ورود به حالت بصری خطّی
 
−
  ^v = ورود به حالت بصری بلوکی
 
  
−
== جست‌وجو ==
+
=== ذخیره و خروج ===
−
  * = جست‌وجو برای واژهٔ زیر مکان نما
+
{| class="wikitable sortable"
−
  / = جست‌وجوی سریع متن دلخواه در پرونده
+
! class="unsortable"| میانبر
−
  n = رفتن به یافتهٔ پسین (next)
+
! class="unsortable"| کاربرد
−
  N = رفتن به یافتهٔ پیشین
+
|-
−
  :s/old/new/g = جایگرینی واژه در خط جاری
+
|  <code dir="ltr">:w</code> || نوشتن در پرونده (write)
−
  :%s/old/new/g = جایگرینی واژه در تمام پرونده
+
|-
−
  :%s/old/new/gc =  جایگرینی واژه در تمام پرونده، با تأیید
+
|  <code dir="ltr">:wq</code> || ذخیره و خروج (write quit)
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">:x</code> || ذخیره و خروج (write quit)
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">ZZ</code> || ذخیره و خروج (write quit)
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">:qall</code> || خروج از همهٔ میانگیرها
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">:q!</code> || خروج بدون ذخیره (quit)
 +
|-
 +
|  <code dir="ltr">:e!</code> || بار کردن دوبارهٔ میانگیر
 +
|-
 +
|}
  
−
== ویرایش ==
+
== دیگر ویژگی‌ها ==
−
  u = برگردان (undo)
 
−
  ^r = از نو (redo)
 
−
  r = جایگزینی تک‌نویسهٔ زیر مکان‌نما (replace)
 
−
  J = آوردن خطّ زیرین به انتهای خطّ جاری (Join)
 
−
  cw = تعویض واژهٔ جاری (change word)
 
−
  c3w = تعویض ۳ واژه از واژهٔ جاری (change 3 words)
 
−
  cW = تعویض واژهٔ جاری (change Word)
 
−
  cc = تعویض خط جاری
 
−
  c0 = تعویض تا ابتدای خط جاری
 
−
  c20G = تویض تا خط شمارهٔ ۲۰
 
−
  . = تکرار دستور پیشین
 
  
−
== ذخیره و خروج ==
+
=== پشتیبانی از موشی ===
−
:w = نوشن در پرونده (write)
+
برای پشتیبانی از [[Mouse|موشی]]، از دستور زیر استفاده کنید:
−
:wq = ذخیره و خروج (write quit)
 
−
:q! = خروج بدون ذخیره (quit)
 
−
:e! = بارگزاری مجدد صفحه
 
  
−
= پشتیبانی فارسی =
+
{{bc|
 +
:set mouse{{=}}a
 +
}}
 +
 
 +
=== پشتیبانی فارسی ===
 
برای پشتیبانی از زبان‌های دوجهته در ویم، از دستور زیر استفاده کنید:
 
برای پشتیبانی از زبان‌های دوجهته در ویم، از دستور زیر استفاده کنید:
−
<pre> :set termbidi </pre>
+
{{bc|:set termbidi}}
 +
 
 +
=== کپی بین ویم و حافظه کلیپبورد سیستم‌عامل===
 +
برای  فعال‌سازی این ویژگی تنظیم زیر را به تنظیمات ویم بیفزایید. البته پیشتر باید از امکان این امر مطمئن شوید.
 +
 
 +
=== اجرای برنامه‌های پوسته ===
 +
ویم می‌تواند برنامه‌های [[پوسته]] را درون خودش و بدون بسته شدن اجرا کند.
 +
 
 +
{{bc|
 +
:! ls
 +
:! /usr/bin/bash
 +
}}
 +
 
 +
=== ذخیرهٔ پرونده با sudo ===
 +
زمانی که یک پرونده با دسترسی‌های محدود(برای نمونه  {{ic| /etc/apt/sources.list.d/system.sources}}) را با کاربر معمولی ویرایش کنید امکان ذخیرهٔ آن نیست.
 +
 
 +
می‌توان با اجرای فرمان زیر و با به کارگیری sudo پرونده را ذخیره کرد.
 +
 
 +
{{bc|
 +
:w !sudo tee %
 +
}}
 +
 
 +
=== جابه‌جایی بین میانگیر‌ها===
 +
برای جا به‌جایی بین میانگیرها کلیدهای <code>ctrl + w</code> را می‌زنیم.
 +
برای تغییر مکان میانگیر نخست با <code>ctrl + w</code> یک میانگیر را فعال می‌کنیم و با کلید <code>shift + hjlk</code> مکان میانگیر را تغییر می‌دهیم. یا اینکه با تکرار  <code>ctrl + w</code> بین آن‌ها جابه جا می‌شویم.
 +
در صورت فعال بودن [[موشی]] به سادگی با فشردن کلیک می‌توان این کار را انجام داد.
 +
 
 +
=== شبیه‌ساز پایانه ===
 +
می‌توانید در ویم [[شبیه‌ساز پایانه]] را اجرا کند.
 +
{{bc|
 +
:below term
 +
}}
 +
 
 +
چند کلید میانبر در این حالت
 +
 
 +
* جابه جایی بین میانگیرها با کلید ترکیبی <code>ctrl + w</code>
 +
* فعال سازی اسکرول با <code>ctrl + w</code> و <code>shift + n</code>  
 +
* خروج با فشردن i
 +
 
 +
===تخم مرغ شانسی===
 +
 
 +
شکلک خنده در ویم
 +
{{bc|
 +
:smile
 +
}}
 +
 
 +
== تنظیمات ویم ==
 +
تنظیمات ویم در پروندهٔ {{ic|.vimrc}} در خانه ذخیره می‌شود.
 +
 
 +
با فرمان زیر پرونده را ایجاد یا باز کنید و تنظیمات خود را در آن قرار دهید.
 +
{{bc|$ vim  ~/.vimrc}}
 +
 
 +
{{نکته| در فایل vimrc. نباید : را در شروع تنظیم قرار داد. }}
 +
 
 +
 
 +
=== نمونه ===
 +
پروندهٔ زیر یک نمونه از vimrc. است.
 +
 
 +
== ویم در مرورگر ==
 +
 +
 
 +
با نصب افزونهٔ '''vim-vixen''' یا سایر افزونه‌های مشابه می‌توانید میانبرهای ویم را در فایرفاکس استفاده کنید.
 +
 
 +
[https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/vim-vixen پیوند به افزونهٔ vim-vixen ]
 +
 
 +
== آموزش ==
 +
برای آموزش  کار با ویم از {{ic|vimtutor}} که به همراه ویم نصب شده است، استفاده کنید.
 +
{{bc|$ vimtutor}}
 +
 
 +
 
 +
== پیوند به بیرون ==
 +
 
 +
[https://www.vim.org پایگاه وب ویم]
 +
 
 +
[https://vim.sexy درباره ویم ]
 +
 
 +
[https://vim.rtorr.com خلاصه دستورهای ویم ]
 +
 
 +
[https://amirsamimi.ir/vim ویدیوهای آموزش فارسی ویم]
  
−
= آموزش =
+
[https://jadi.net/2020/05/vim-prat-3 ادیتور ویم برای برنامه نویسی]
−
برای آموزش  کار با ویم از <code>vimtutor</code> که به همراه ویم نصب شده است، استفاده کنید.
 
−
<pre languag="bash"> $ vimtutor</pre>
 
  
−
= پیوند به بیرون =
+
[https://vim-bootstrap.com تولید vimrc]
−
[https://vim.rtorr.com/ خلاصه دستور‌های ویم ] <br/>
 
−
[https://amirsamimi.ir/vim/ ویدیو های آموزش فارسی ویم]<br/>
 
−
[https://jadi.net/2020/05/vim-prat-3/ ادیتور ویم برای برنامه نویسی]
 
  
 +
[https://vimawesome.com فهرستی جالب از افزونه‌های ویم]
  
 
[[رده:ویرایشگر متن]]
 
[[رده:ویرایشگر متن]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ فروردین ۱۴۰۴، ساعت ۲۲:۰۱

نشان ویرایشگر متن ویم

ویم (به انگلیسی Vim مخفّف Vi IMproved به معنای وی‌ آی بهبود یافته)، یک ویرایشگر متن آزاد، سبک، برای برنامه‌نویس‌ها، و سازگار با وی‌آی است.


ویژگی‌ها

  • سبک
  • سریع
  • در دسترس (روی بیشتر توزیع‌ها‌ به صورت پیش‌فرض نصب است)

نصب

برای نصب این نرم افزار، از فرمان زیر استفاده کنید: 

$ sudo apt install vim

برای نصب محیط گرافیکی ویم، و یکسری امکانات دیگر نظیر مدیریت clipboard فرمان زیر را اجرا کنید: 

$ sudo apt install vim-gtk3

کاربرد

گشودن پرونده و شاخه

میانبر کاربرد
vim FILE گشودن پرونده یا ساخت پروندهٔ تازه
vim DIR گشودن شاخهٔ مورد نظر

برای نمونه فرمان زیر شاخهٔ جاری را با مدیر پروندهٔ ویم می‌گشاید. 

$ vim  .

ویم دارای چند حالت کاری است. اصطلاحا ویم یک ویرایشگر modal است که کلیه عملیات ‌ مربوط به ویرایش در آن در یکی از این حالت‌ها انجام می‌گیرد. معمولی، درج و بصری حالت‌های اصلی در ویم هستند.

در هرکجا برای وارد شدن به حالت معمولی، کافی است دکمهٔ فرار یا کلید ترکیبی ] + Ctrl را بزنید. پس از اجرا ویم در این حالت قرار می‌گیرد.

حرکت مکان‌نما در حالت دستور

میانبر کاربرد
h رفتن به چپ
j رفتن به خط بعدی (jump)
7j ۷ خط به پایین رفتن
k رفتن به خط پیشین
l رفتن به راست
w رفتن به واژهٔ پسین (word)
W رفتن به واژهٔ کامل پسین (Word)
b رفتن به واژهٔ پیشین (back)
B رفتن به واژهٔ کامل پیشین (Back)
e رفتن به انتهای واژه (end)
E رفتن به انتهای واژهٔ کامل (End)
0 رفتن به شروع خط
^ رفتن به نخستین نویسهٔ خط
$ رفتن به انتهای خط
gg رفتن به نخستین خط میانگیر (go)
G رفتن به آخرین خط میانگیر (Go)
37gg, 37G رفتن به خط ۳۷ میانگیر
} رفتن به ابتدای بند
{ رفتن به پایان بند
'' بازگشت به آخرین مکان پیش از زدن دستور پیشین
gd رفتن به تعریف یک تابع(go to definition)
ctrl + o بازگشت به نقطهٔ پیشین
ctrl + i رفتن به نقطهٔ پسین
gt رفتن به زبانه(تب) پیشین
gT رفتن به زبانه پسین

نشانه‌گذاری mark

در ویم می‌توان از نشانه‌گذاری قسمت‌های مختلف پرونده هم استفاده کرد. به این شکل که مکان نما را به نقطهٔ دلخواه در متن منتقل کنید و با فشردن کلید m نشانه‌گذاری فعال کنید. پس از آن یکی دیگر از کلید را به عنوان یادآور آن نشانه وارد کنید. برای نمونه با زدن ma نقطهٔ مورد نظر با حرف a نشانه‌گذاری می‌شود. حالا پس از انتقال مکان‌نما به نقاط دیگر متن برای بازگشت به نقطهٔ نشان گذاری شده با a کلید‌های a` را می‌زنیم.

رفتن به حالت‌های دیگر

میانبر کاربرد
i ورود به حالت درج پیش از مکان‌نما (insert)
I ورود به حالت درج در ابتدای خط فعلی
a ورود به حالت درج پس از مکان‌نما
A ورود به حالت درج در انتهای خط فعلی
o ایجاد یک خط در پایین خط جاری و ورود به حالت درج در ابتدای خط جدید (open)
O ایجاد یک خط در بالای خط جاری و ورود به حالت درج در ابتدای خط جدید (open)
v ورود به حالت بصری (visual)
V ورود به حالت بصری خطّی
^v ورود به حالت بصری بلوکی

برش و جای‌گذاری

میانبر کاربرد
y فرستادن متن انتخابی به حافظه (yank)
yw فرستادن واژهٔ جاری به حافظه (yank word)
y3w فرستادن ۳ واژه از واژهٔ جاری به حافظه (yank 3 words)
y10w فرستادن ۱۰ واژه از واژهٔ جاری به حافظه (yank 10 words)
yW فرستادن واژهٔ کامل جاری به حافظه (yank Word)
y3W فرستادن ۳ واژهٔ کامل از واژهٔ کامل جاری به حافظه (yank 3 Words)
yy فرستادن خط جاری به حافظه
y3y فرستادن ۳ خط از خط جاری مکان‌نما به حافظه
x حذف نویسهٔ زیر مکان‌نما و فرستادن به حافظه
dw حذف یک واژه و فرستادن به حافظه (delete word)
d3w حذف ۳ واژه و فرستادن به حافظه (delete 3 words)
d10w حذف ۱۰ واژه و فرستادن به حافظه (delete 10 words)
dW حذف یک واژهٔ کامل و فرستادن به حافظه (delete Word)
d3W حذف ۳ واژهٔ کامل و فرستادن به حافظه (delete 3 Words)
dd حذف یک خط و فرستادن به حافظه
d3d حذف ۳ خط و فرستادن به حافظه
d0 حذف تا ابتدای خط و فرستادن به حافظه
^d حذف تا نخستین نویسهٔ خط و فرستادن به حافظه
$d حذف تا انتخای خط و فرستادن به حافظه
dG حذف تا آخرین خط پرونده و فرستادن به حافظه
d20G حدف تا خط شمارهٔ ۲۰ و فرستادن به حافظه
p جای‌گذاری از حافظه پس از مکان‌نما
P جای‌گذاری از حافظه پیش از مکان‌نما

جست‌وجو و ایجاد تغییر متن

میانبر کاربرد
* جست‌وجو برای واژهٔ زیر مکان نما به پیش
# جست‌وجو برای واژهٔ زیر مکان نما به پس
/ جست‌وجوی سریع متن دلخواه در میانگیر
n رفتن به یافتهٔ پسین (next)
N رفتن به یافتهٔ پیشین
:s/old/new/g جایگزینی واژه در خط جاری
:%s/old/new/g جایگزینی واژه در تمام میانگیر
:%s/old/new/gc جایگزینی واژه در تمام میانگیر، با تأیید

ویرایش

میانبر کاربرد
u برگردان (undo)
^r از نو (redo)
r جایگزینی تک‌نویسهٔ زیر مکان‌نما (replace)
J آوردن خطّ زیرین به انتهای خطّ جاری (Join)
cw تعویض واژهٔ جاری (change word)
c3w تعویض ۳ واژه از واژهٔ جاری (change 3 words)
cW تعویض واژهٔ جاری (change Word)
cc تعویض خط جاری
c0 تعویض تا ابتدای خط جاری
c20G تعویض تا خط شمارهٔ ۲۰
. تکرار دستور پیشین

ذخیره و خروج

میانبر کاربرد
:w نوشتن در پرونده (write)
:wq ذخیره و خروج (write quit)
:x ذخیره و خروج (write quit)
ZZ ذخیره و خروج (write quit)
:qall خروج از همهٔ میانگیرها
:q! خروج بدون ذخیره (quit)
:e! بار کردن دوبارهٔ میانگیر

دیگر ویژگی‌ها

پشتیبانی از موشی

برای پشتیبانی از موشی، از دستور زیر استفاده کنید: 


:set mouse=a

پشتیبانی فارسی

برای پشتیبانی از زبان‌های دوجهته در ویم، از دستور زیر استفاده کنید: 

:set termbidi

کپی بین ویم و حافظه کلیپبورد سیستم‌عامل

برای فعال‌سازی این ویژگی تنظیم زیر را به تنظیمات ویم بیفزایید. البته پیشتر باید از امکان این امر مطمئن شوید.

اجرای برنامه‌های پوسته

ویم می‌تواند برنامه‌های پوسته را درون خودش و بدون بسته شدن اجرا کند. 


:! ls
:! /usr/bin/bash

ذخیرهٔ پرونده با sudo

زمانی که یک پرونده با دسترسی‌های محدود(برای نمونه /etc/apt/sources.list.d/system.sources) را با کاربر معمولی ویرایش کنید امکان ذخیرهٔ آن نیست.

می‌توان با اجرای فرمان زیر و با به کارگیری sudo پرونده را ذخیره کرد. 


:w !sudo tee %

جابه‌جایی بین میانگیر‌ها

برای جا به‌جایی بین میانگیرها کلیدهای ctrl + w را می‌زنیم. برای تغییر مکان میانگیر نخست با ctrl + w یک میانگیر را فعال می‌کنیم و با کلید shift + hjlk مکان میانگیر را تغییر می‌دهیم. یا اینکه با تکرار ctrl + w بین آن‌ها جابه جا می‌شویم. در صورت فعال بودن موشی به سادگی با فشردن کلیک می‌توان این کار را انجام داد.

شبیه‌ساز پایانه

می‌توانید در ویم شبیه‌ساز پایانه را اجرا کند. 

:below term

چند کلید میانبر در این حالت

  • جابه جایی بین میانگیرها با کلید ترکیبی ctrl + w
  • فعال سازی اسکرول با ctrl + w و shift + n
  • خروج با فشردن i

تخم مرغ شانسی

شکلک خنده در ویم 

:smile

تنظیمات ویم

تنظیمات ویم در پروندهٔ .vimrc در خانه ذخیره می‌شود.

با فرمان زیر پرونده را ایجاد یا باز کنید و تنظیمات خود را در آن قرار دهید. 

$ vim  ~/.vimrc


نکته: در فایل vimrc. نباید : را در شروع تنظیم قرار داد.


نمونه

پروندهٔ زیر یک نمونه از vimrc. است.

ویم در مرورگر

با نصب افزونهٔ vim-vixen یا سایر افزونه‌های مشابه می‌توانید میانبرهای ویم را در فایرفاکس استفاده کنید.

پیوند به افزونهٔ vim-vixen

آموزش

برای آموزش کار با ویم از vimtutor که به همراه ویم نصب شده است، استفاده کنید. 

$ vimtutor


پیوند به بیرون

پایگاه وب ویم

درباره ویم

خلاصه دستورهای ویم

ویدیوهای آموزش فارسی ویم

ادیتور ویم برای برنامه نویسی

تولید vimrc

فهرستی جالب از افزونه‌های ویم

برگرفته از «https://wiki.ubuntu-ir.org/index.php?title=ویم&oldid=7857»