ویم

از ویکی فارسی اوبونتو
نسخهٔ تاریخ ‏۲۷ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۱۵:۰۵ توسط Taha490mokh (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به: ناوبری، جستجو
نشان ویرایشگر متن ویم

ویم (به انگلیسی Vim مخفّف Vi IMproved به معنای وی‌ آی بهبود یافته)، یک ویرایشگر متن آزاد، سبک، برای برنامه‌نویس‌ها، و سازگار با وی آی است.


ویژگی‌ها

  • سبک
  • سریع
  • در دسترس (روی بیشتر توزیع‌ها‌ به صورت پیش‌فرض نصب است)

نصب

برای نصب این نرم افزار، از فرمان زیر استفاده کنید:

$ sudo apt install vim

برای نصب محیط گرافیکی ویم، بدین صورت عمل کنید:

$ sudo apt install gvim

کاربرد

گشودن پرونده و شاخه

میانبر کاربرد
vim FILE گشودن پرونده یا ساخت پروندهٔ تازه
vim DIR گشودن شاخهٔ مورد نظر

برای نمونه فرمان زیر شاخهٔ جاری را با مدیر پروندهٔ ویم می‌گشاید.

$ vim . 

ویم دارای سه حالت دستور، درج و بصری است. در هرکجا برای وارد شدن به حالت دستور، کافی است دکمهٔ فرار یا کلید ترکیبی ] + Ctrl را بزنید.

پس از اجرا ویم در حالت دستور قرار می‌گیرد.


حرکت مکان‌نما در حالت دستور

میانبر کاربرد
h رفتن به چپ
j رفتن به خط بعدی (jump)
7j ۷ خط به پایین رفتن
k رفتن به خط پیشین
l رفتن به راست
w رفتن به واژهٔ پسین (word)
W رفتن به واژهٔ کامل پسین (Word)
b رفتن به واژهٔ پیشین (back)
B رفتن به واژهٔ کامل پیشین (Back)
e رفتن به انتهای واژه (end)
E رفتن به انتهای واژهٔ کامل (End)
0 رفتن به شروع خط
^ رفتن به نخستین نویسهٔ خط
$ رفتن به انتهای خط
gg رفتن به نخستین خط میانگیر (go)
G رفتن به آخرین خط میانگیر (Go)
37gg, 37G رفتن به خط ۳۷ میانگیر
} رفتن به ابتدای بند
{ رفتن به پایان بند
'' بازگشت به آخرین مکان پیش از زدن دستور پیشین
gd رفتن به تعریف یک تابع(go to definition)
ctrl + o بازگشت به نقطهٔ پیش

رفتن به حالت‌های دیگر

میانبر کاربرد
i ورود به حالت درج پیش از مکان‌نما (insert)
I ورود به حالت درج در ابتدای خط فعلی
a ورود به حالت درج پس از مکان‌نما
A ورود به حالت درج در انتهای خط فعلی
o ایجاد یک خط در پایین خط جاری و ورود به حالت درج در ابتدای خط جدید (open)
O ایجاد یک خط در بالای خط جاری و ورود به حالت درج در ابتدای خط جدید (open)
v ورود به حالت بصری (visual)
V ورود به حالت بصری خطّی
^v ورود به حالت بصری بلوکی

برش و جای‌گذاری

میانبر کاربرد
y فرستادن متن انتخابی به حافظه (yank)
yw فرستادن واژهٔ جاری به حافظه (yank word)
y3w فرستادن ۳ واژه از واژهٔ جاری به حافظه (yank 3 words)
y10w فرستادن ۱۰ واژه از واژهٔ جاری به حافظه (yank 10 words)
yW فرستادن واژهٔ کامل جاری به حافظه (yank Word)
y3W فرستادن ۳ واژهٔ کامل از واژهٔ کامل جاری به حافظه (yank 3 Words)
yy فرستادن خط جاری به حافظه
y3y فرستادن ۳ خط از خط جاری مکان‌نما به حافظه
x حذف نویسهٔ زیر مکان‌نما و فرستادن به حافظه
dw حذف یک واژه و فرستادن به حافظه (delete word)
d3w حذف ۳ واژه و فرستادن به حافظه (delete 3 words)
d10w حذف ۱۰ واژه و فرستادن به حافظه (delete 10 words)
dW حذف یک واژهٔ کامل و فرستادن به حافظه (delete Word)
d3W حذف ۳ واژهٔ کامل و فرستادن به حافظه (delete 3 Words)
dd حذف یک خط و فرستادن به حافظه
d3d حذف ۳ خط و فرستادن به حافظه
d0 حذف تا ابتدای خط و فرستادن به حافظه
^d حذف تا نخستین نویسهٔ خط و فرستادن به حافظه
$d حذف تا انتخای خط و فرستادن به حافظه
dG حذف تا آخرین خط پرونده و فرستادن به حافظه
d20G حدف تا خط شمارهٔ ۲۰ و فرستادن به حافظه
p جای‌گذاری از حافظه پس از مکان‌نما
P جای‌گذاری از حافظه پیش از مکان‌نما

جست‌وجو و ایجاد تغییر متن

میانبر کاربرد
* جست‌وجو برای واژهٔ زیر مکان نما به پیش
# جست‌وجو برای واژهٔ زیر مکان نما به پس
/ جست‌وجوی سریع متن دلخواه در میانگیر
n رفتن به یافتهٔ پسین (next)
N رفتن به یافتهٔ پیشین
:s/old/new/g جایگزینی واژه در خط جاری
:%s/old/new/g جایگزینی واژه در تمام میانگیر
:%s/old/new/gc جایگزینی واژه در تمام میانگیر، با تأیید

ویرایش

میانبر کاربرد
u برگردان (undo)
^r از نو (redo)
r جایگزینی تک‌نویسهٔ زیر مکان‌نما (replace)
J آوردن خطّ زیرین به انتهای خطّ جاری (Join)
cw تعویض واژهٔ جاری (change word)
c3w تعویض ۳ واژه از واژهٔ جاری (change 3 words)
cW تعویض واژهٔ جاری (change Word)
cc تعویض خط جاری
c0 تعویض تا ابتدای خط جاری
c20G تعویض تا خط شمارهٔ ۲۰
. تکرار دستور پیشین

ذخیره و خروج

میانبر کاربرد
:w نوشتن در پرونده (write)
:wq ذخیره و خروج (write quit)
:qall خروج از همهٔ میانگیرها
:q! خروج بدون ذخیره (quit)
:e! بار کردن دوبارهٔ میانگیر

دیگر ویژگی‌ها

پشتیبانی از موشی

برای پشتیبانی از موشی، از دستور زیر استفاده کنید:


:set mouse=a

پشتیبانی فارسی

برای پشتیبانی از زبان‌های دوجهته در ویم، از دستور زیر استفاده کنید:

:set termbidi

اجرای برنامه‌های پوسته

ویم می‌تواند برنامه‌های پوسته را درون خودش و بدون بسته شدن اجرا کند.


:! ls
:! /usr/bin/bash


جابه‌جایی بین میانگیر‌ها

برای جا به‌جایی بین میانگیرها کلیدهای ctrl + w را می‌زنیم. برای تغییر مکان میانگیر نخست با ctrl + w یک میانگیر را فعال می‌کنیم و با کلید shift + hjlk مکان میانگیر را تغییر می‌دهیم.

شبیه‌ساز پایانه

می‌توانید در ویم شبیه‌ساز پایانه را اجرا کند.

:below term

چند کلید میانبر در این حالت

  • جابه جایی بین میانگیرها با کلید ترکیبی ctrl + w
  • فعال سازی اسکرول با ctrl + w و shift + n
  • خروج با فشردن i

تنظیمات ویم

تنظیمات ویم در پروندهٔ .vimrc در خانه ذخیره می‌شود.

با فرمان زیر پرونده را ایجاد یا باز کنید و تنظیمات خود را در آن قرار دهید.

$ vim ~/.vimrc

البته گاهی ممکن است این پرونده برای کاربر شما ذخیره نشده باشد. در این صورت پرونده ی تنظیمات ویم کاربر ریشه را به کاربر خانه کپی پیست کنید:

$ sudo cp /etc/vim/vimrc ~/.vimrc 


نکته: در فایل vimrc. نباید : را در شروع تنظیم قرار داد.


ویم در مرورگر

با نصب افزونهٔ vim-vixen میانبرهای ویم را در فایرفاکس استفاده کنید.

پیوند به افزونهٔ vim-vixen

آموزش

برای آموزش کار با ویم از vimtutor که به همراه ویم نصب شده است، استفاده کنید.

$ vimtutor


پیوند به بیرون

خلاصه دستورهای ویم

ویدیوهای آموزش فارسی ویم

ادیتور ویم برای برنامه نویسی

تولید vimrc

فهرستی جالب از افزونه‌های ویم