گراب: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی فارسی اوبونتو
پرش به: ناوبری، جستجو
جز (افزودن رده و ویراستاری)
(ویراستاری)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:GRUB2_(2015).png|512px|thumb|left| نمایی از گراب نسخه ی ۲ در ابتدای راه اندازی رایانه]]
+
[[پرونده:GRUB2_(2015).png|512px|thumb|left| نمایی از نگارش ۲ گراب در ابتدای راه‌اندازی رایانه]]
[[پرونده:Grub_logo.png|128x|thumb|left| نشان گراب توسط [[کارول کرنسکی]]]]
+
[[پرونده:Grub_logo.png|128x|thumb|left| نشان گراب توسّط [[کارول کرنسکی]]]]
[[پرونده:Grub_logo2.png|128px|thumb|left| نشان دیگری از گراب توسط کارول کرنسکی]]
+
[[پرونده:Grub_logo2.png|128px|thumb|left| نشان دیگری از گراب توسّط کارول کرنسکی]]
  
  
گراب (به انگلیسی GRUB مخفف GRand Unified Bootloader) یک برنامه ی [[بار_کنندهٔ_راه_اندازی|بارکنندهٔ راه‌اندازی]] قدرتمند است که قادر به راه اندازی طیف گسترده ای از [[OS|سیستم عامل های]] آزاد گوناگون و همچنین سیستم عامل های انحصاری با استفاده از قابلیت باگذاری زنجیره ای (به انگلیسی chain-loading) می باشد .
+
گراب (به انگلیسی GRUB مخفف GRand Unified Bootloader) یک برنامهٔ [[Bootloader|بارکنندهٔ راه‌اندازی]] بسیار قدرتمند است که قادر به راه‌اندازی طیف گسترده‌ای از [[OS|سیستم‌عامل‌های]] آزاد گوناگون و هم‌چنین سیستم‌عامل‌های انحصاری با استفاده از قابلیت بارگذاری زنجیره‌ای(chain-loading) است.
  
  
هنگامی که گراب آغاز میشود شما میتوانید یا از رابط متنی و یا از رابط فهرستی استفاده نمایید . با استفاده کردن از رابط متنی قادر خواهید بود مشخصات دیسک و نام پرونده ی کرنل را دستی درج کنید . با بهره گیری از رابط فهرستی میتوانید سیستم عامل های مورد نظر را با استفاده از کلید های جهت نما بر گزینید . فهرست بر پایه ی پروندهٔ تنظیماتی است که از پیش تهیه شده است . همچنین شما قادرید هنگامی که در رابط فهرستی هستید به رابط متنی کوچ کرده و برعکس .
+
هنگام آغاز گراب، می‌توان از رابط متنی یا فهرستی استفاده کرد. با استفاده از رابط متنی، می‌توان مشخّصات دیسک و نام پروندهٔ [[Kernel|کرنل]] را به صورت دستی درج کرد. با بهره گیری از رابط فهرستی می‌توان سیستم‌عامل های مورد نظر را با استفاده از کلیدهای جهت نما برگزید. این فهرست، بر پایهٔ پروندهٔ پیکربندی‌ای است که از پیش تهیه شده. هم‌چنین می‌توان از رابط فهرستی به رابط متنی یا برعکس تعویض نمود.
  
 +
از نگارش ۹.۱۰ [[Ubuntu|اوبونتو]] به بعد از نگارش ۲ گراب به صورت پیش‌گزیده استفاده می‌شود.
  
این برنامه در دو نسخه ی اصلی ۱ (legacy) و ۲ موجود است که امروزه نسخه ی ۲ استفاده می شود .  
+
=تاریخچه=
 +
گراب از سال ۱۹۹۵ شر.ع به کار کرد؛ زمانی که اریک بولن سعی در راه‌اندازی سیستم‌عامل [[GNU HURD|گنو هرد]] داشت. بولن و برایان فورد ویژگی راه‌اندازی چندتایی را طرّاحی کردند.
  
گراب نسخه ی ۱ دیگر توسعه داده نمی شود .
+
سپس بولن تلاش کرد تا این قابلیت را به برنامهٔ بارکنندهٔ راه‌اندازی [[FreeBSD]] بیفزاید که به اندیشهٔ ساخت برنامهٔ بارکنندهٔ راه‌اندازی خودش افتاد. آنگاه گراب متولّد شد. اریک ویژگی‌های زیادی را به این برنامه افزود و سرانجام در سال ۱۹۹۹، گراب به عنوان یک بستهٔ نرم‌افزاری رسمی گنو برگزیده و توسعه‌اش برای عموم آزاد بولن.
  
همچنین گراب ۲ بارکنندهٔ راه‌اندازی پیشفرض [[Ubuntu|اوبونتو]] از نسخه ی ۹.۱۰ می باشد .  
+
در طول چند سال، ویژگی‌های زیادی به گراب افزوده شد، ولی خیلی زود مشخّص شد که این برنامه با طرّاحی فعلی، قادر به ادامه نبوده و به نقطه‌ای رسیده که افزودن ویژگی‌های جدید، بدون خراب کردن ویژگی های فعلی ممکن نیست. حدود سال ۲۰۰۲، اکوجی کار را بر روی PUPA (مخفّف Preliminary Universal Programming Architecture for GNU GRUB) با هدف نوشتن دوبارهٔ هستهٔ گراب شروع کرد تا آن را تمیزتر، امن‌تر ، قوی‌تر و قدرتمندتر کند . نام این پروژه به گراب ۲ تغییر یافت و نام گراب ۱ نیز به legacy تغییر یافت. پس از آن، نگه‌داری گراب ۱ کمی ادامه پیدا کرد، تا آخرین نگارش آن که در تاریخ ۲۰۰۵ عرضه شد.
  
 +
تا حدود سال ۲۰۰۷، [[Distro|توزیع های]] [[GNU/Linux|گنو/لینوکسی]] استفاده از گراب ۲ را در سطوح محدود پذیرفتند و تا سال ۲۰۰۹، بسیاری از آن‌ها گراب ۲ را به عنوان بارکنندهٔ راه‌اندازی پیش‌گزیدهٔ خود برگزیدند.
  
= تاریخچه =
+
=ویژگی‌ها=
 
 
گراب از سال ۱۹۹۵ نشات می گیرد زمانی که [[اریک بولن]] سعی در راه اندازی سیستم عامل [[GNU HURD|گنو هرد]] داشت . اریک و [[برایان فورد]] خاصیت راه اندازی چندتایی رو طراحی کردند .
 
 
 
آنگاه اریک تلاش کرد تا به برنامه ی بارکنندهٔ راه‌اندازی [[FreeBSD]] قابلیت راه اندازی چندتایی را بیفزاید که به اندیشه ی ساخت برنامه ی بارکنندهٔ راه‌اندازی خودش افتاد . آنگاه گراب متولد شد .
 
 
 
اریک ویژگی های زیادی را به این برنامه اضافه کرد و سرانجام در سال ۱۹۹۹ [[جوردن ماتزیکایت]] و [[یوشینوری ک. اکوجی]] گراب را به عنوان بستهٔ نرم افزاری رسمی گنو انتخاب کردند و توسعه ی آن را برای عموم باز گذاشتند .
 
 
 
طی چند سال گراب به ویژگی های بسیاری رسید اما به زودی این واقعیت روشن شد که با طراحی فعلی آن دیگر قادر به ادامه دادن نخواهد بود و به نقطه ای رسید که اضافه کردن تغییرات جدید بدون شکستن ویژگی های فعلی ممکن نبود .
 
 
 
در حدود سال ۲۰۰۲ یوشینوری ک. اکوجی کار را بر روی [[PUPA]] (مخفف Preliminary Universal Programming Architecture for GNU GRUB) شروع کرد با هدف نوشتن دوباره ی هسته ی گراب تا آن را تمیزتر ، امن تر ، قوی تر و قدرتمند تر کند . این پروژه به گراب ۲ تغییر نام یافت و  گراب ۱ نیز به legacy تغییر نمود . پس از آن نگه داری گراب ۱ کمی ادامه پیدا کرد اما آخرین نسخه ی آن در تاریخ ۲۰۰۵ عرضه شد .
 
 
 
تا حدود سال ۲۰۰۷ [[Distro|توزیع های]] [[GNU/Linux|گنو/لینوکسی]] استفاده از گراب ۲ را در سطوح محدود پذیرفتند و تا سال ۲۰۰۹ بسیاری از آن ها گراب ۲ را به عنوان بارکنندهٔ راه‌اندازی پیشفرض خود انتخاب کردند .
 
 
 
= ویژگی ها =
 
 
 
التزام اصلی گراب قابلیت راه اندازی چندتایی می باشد (همانطور که در تاریخچه بیان شد) اما اهداف دیگری نیز دارد :
 
  
 +
هدف اصلی گراب، همان گونه در در تاریخچه بیان شد، راه‌اندازی چندتایی است. به همین منظور اصول زیر در طرّاحی آن در نظر گرفته شده:
 
* توابع ساده باید برای کاربر های نهایی سرراست باشند
 
* توابع ساده باید برای کاربر های نهایی سرراست باشند
* قابلیت های غنی برای پشتیبانی متخصصان و طراحان کرنل  
+
* قابلیت‌های غنی برای پشتیبانی متخصّصان و طرّاحان کرنل  
* سازگاری با راه اندازی FreeBSD ، [[NetBSD]] ، [[OpenBSD]] و Linux .
+
* سازگاری با راه‌اندازی FreeBSD ،[[NetBSD]] ،[[OpenBSD]] و لینوکس .
  
علاوه بر الزامات فوق گراب ویژگی ها زیر را نیز دارا می باشد :  
+
علاوه بر الزامات بالا، گراب ویژگی ها زیر را نیز داراست:
 
+
* شناسایی قالب‌های اجرایی گوناگون  
* شناسایی قالب های اجرایی گوناگون  
+
* پشتیبانی از کرنل‌های بدون پشتیبانی از راه‌اندازی چندتایی
* پشتیبانی از کرنل های غیر راه اندازی چندتایی
 
 
* پشتیبانی از ماژول های گوناگون  
 
* پشتیبانی از ماژول های گوناگون  
* بارگذاری پروندهٔ تنظیمات
+
* بارگذاری پروندهٔ پیکربندی
 
* فراهم ساختن رابط فهرستی  
 
* فراهم ساختن رابط فهرستی  
* دارا بودن رابط متنی انعطاف پذیر
+
* دارا بودن رابط متنی انعطاف‌پذیر
* پشتیبانی از سامانهٔ پرونده های گوناگون
+
* پشتیبانی از سامانه پرونده‌های گوناگون
* پشتبانی خارج کردن از حالت فشرده به صورت خودکار
+
* پشتبانی استخراج از حالت فشرده به صورت توکار
* دسترسی به داده های موجود در هر یک از دستگاه های نصب شده
+
* دسترسی به داده‌های موجود در هر یک از قطعات نصب‌شده
* شناسایی تمامی [[Ram|Ram]] ها
+
* شناسایی تمامی [[Ram|حافظه‌های اصلی]]
* پشتبانی از راه اندازی از طریق شبکه
+
* پشتبانی از راه‌اندازی از طریق شبکه
* پشتیبانی از [[Terminal|پایانه های]] از راه دور  
+
* پشتیبانی از [[Terminal|پایانه های]] راه دور  
 
 
= نصب بستهٔ گراب =
 
 
 
برای نصب برنامه می توانید داخل [[USC|مرکز نرم افزاری اوبونتو]] جست و جو کرده و یا دستور زیر را در شبیه ساز پایانه وارد نمایید :
 
 
 
<pre language="bash"> $ sudo apt install grub-pc</pre>
 
 
 
 
 
= نصب گراب بر روی دیسک  =
 
  
می توانید از دستور زیر استفاده کنید :
+
=نصب=
  
 +
بستهٔ گراب به صورت پیش‌گزیده روی اوبونتو نصب است. برای نصب خود بارکنندهٔ راه‌اندازی روی یک افزاره، می‌توان از دستور زیر یاری گرفت:
 
<pre language="bash"> $ sudo grub-install device </pre>
 
<pre language="bash"> $ sudo grub-install device </pre>
  
تنها کافی است به جای عبارت (( device )) نام دستگاه مورد نظر را قرار دهید . به عنوان مثال :  
+
تنها کافی است به جای عبارت (( device )) نام افزارهٔ مورد نظر را قرار داد. به عنوان مثال :  
  
 
<pre language="bash"> $ sudo grub-install /dev/sda </pre>
 
<pre language="bash"> $ sudo grub-install /dev/sda </pre>
 
   
 
   
این دستور گراب را بر روی نخستین دیسک ذخیره سازی نصب می کند .
+
این دستور گراب را بر روی نخستین دیسک ذخیره، نصب می‌کند.
 
 
 
 
= پیکربندی گراب =
 
 
 
پرونده ی پیکربندی گراب در این مسیر موجود می باشد :
 
 
 
<pre > /boot/grub/grub.cfg </pre>
 
 
 
برای ایجاد پروندهٔ تنظیمات جدید کافی است عبارت زیر را به کار برید :
 
 
 
<pre language="bash"> $ sudo grub-mkconfig </pre>
 
 
 
برای ذخیره سازی آن نیز می توان از دستور زیر کمک گرفت :
 
 
 
<pre language="bash"> $ sudo grub-mkconfig > path </pre>
 
  
عبارت (( path )) را با مسیر دلخواه جای گزین کنید . این مسیر می تواند (( grub/boot/grub.cfg/ )) باشد که در این صورت با پروندهٔ اصلی جایگزین می گردد .
 
  
همچنین میسر است که از دستور زیر بهره برد . این دستور خود پروندهٔ تنظیمات را یافته و با اطلاعات جدید جایگزین می نماید :
+
=پیکربندی=
 +
پروندهٔ پیکربندی گراب در این مسیر موجود است:
 +
<pre>/boot/grub/grub.cfg </pre>
  
<pre language="bash"> $ sudo update-grub </pre>
+
لازم به ذکر است که هرگز نباید این پرونده را تغییر داد. تغییرات مورد نیاز باید در پرونده‌های <code>etc/default/grub>/code> یا در زیر شاخهٔ <code>/etc/grub.d/</code> ایجاد شده و سپس با این دستور در پروندهٔ پیکربندی نوشته شوند:
 +
<pre language="bash">$ sudo update-grub</code>
  
[[رده:بار_کنندهٔ_راه_اندازی]]
+
[[رده:بارکنندهٔ راه‌اندازی]]

نسخهٔ ‏۲۳ شهریور ۱۳۹۵، ساعت ۲۰:۲۷

نمایی از نگارش ۲ گراب در ابتدای راه‌اندازی رایانه
نشان گراب توسّط کارول کرنسکی
نشان دیگری از گراب توسّط کارول کرنسکی


گراب (به انگلیسی GRUB مخفف GRand Unified Bootloader) یک برنامهٔ بارکنندهٔ راه‌اندازی بسیار قدرتمند است که قادر به راه‌اندازی طیف گسترده‌ای از سیستم‌عامل‌های آزاد گوناگون و هم‌چنین سیستم‌عامل‌های انحصاری با استفاده از قابلیت بارگذاری زنجیره‌ای(chain-loading) است.


هنگام آغاز گراب، می‌توان از رابط متنی یا فهرستی استفاده کرد. با استفاده از رابط متنی، می‌توان مشخّصات دیسک و نام پروندهٔ کرنل را به صورت دستی درج کرد. با بهره گیری از رابط فهرستی می‌توان سیستم‌عامل های مورد نظر را با استفاده از کلیدهای جهت نما برگزید. این فهرست، بر پایهٔ پروندهٔ پیکربندی‌ای است که از پیش تهیه شده. هم‌چنین می‌توان از رابط فهرستی به رابط متنی یا برعکس تعویض نمود.

از نگارش ۹.۱۰ اوبونتو به بعد از نگارش ۲ گراب به صورت پیش‌گزیده استفاده می‌شود.

تاریخچه

گراب از سال ۱۹۹۵ شر.ع به کار کرد؛ زمانی که اریک بولن سعی در راه‌اندازی سیستم‌عامل گنو هرد داشت. بولن و برایان فورد ویژگی راه‌اندازی چندتایی را طرّاحی کردند.

سپس بولن تلاش کرد تا این قابلیت را به برنامهٔ بارکنندهٔ راه‌اندازی FreeBSD بیفزاید که به اندیشهٔ ساخت برنامهٔ بارکنندهٔ راه‌اندازی خودش افتاد. آنگاه گراب متولّد شد. اریک ویژگی‌های زیادی را به این برنامه افزود و سرانجام در سال ۱۹۹۹، گراب به عنوان یک بستهٔ نرم‌افزاری رسمی گنو برگزیده و توسعه‌اش برای عموم آزاد بولن.

در طول چند سال، ویژگی‌های زیادی به گراب افزوده شد، ولی خیلی زود مشخّص شد که این برنامه با طرّاحی فعلی، قادر به ادامه نبوده و به نقطه‌ای رسیده که افزودن ویژگی‌های جدید، بدون خراب کردن ویژگی های فعلی ممکن نیست. حدود سال ۲۰۰۲، اکوجی کار را بر روی PUPA (مخفّف Preliminary Universal Programming Architecture for GNU GRUB) با هدف نوشتن دوبارهٔ هستهٔ گراب شروع کرد تا آن را تمیزتر، امن‌تر ، قوی‌تر و قدرتمندتر کند . نام این پروژه به گراب ۲ تغییر یافت و نام گراب ۱ نیز به legacy تغییر یافت. پس از آن، نگه‌داری گراب ۱ کمی ادامه پیدا کرد، تا آخرین نگارش آن که در تاریخ ۲۰۰۵ عرضه شد.

تا حدود سال ۲۰۰۷، توزیع های گنو/لینوکسی استفاده از گراب ۲ را در سطوح محدود پذیرفتند و تا سال ۲۰۰۹، بسیاری از آن‌ها گراب ۲ را به عنوان بارکنندهٔ راه‌اندازی پیش‌گزیدهٔ خود برگزیدند.

ویژگی‌ها

هدف اصلی گراب، همان گونه در در تاریخچه بیان شد، راه‌اندازی چندتایی است. به همین منظور اصول زیر در طرّاحی آن در نظر گرفته شده:

  • توابع ساده باید برای کاربر های نهایی سرراست باشند
  • قابلیت‌های غنی برای پشتیبانی متخصّصان و طرّاحان کرنل
  • سازگاری با راه‌اندازی FreeBSD ،NetBSD ،OpenBSD و لینوکس .

علاوه بر الزامات بالا، گراب ویژگی ها زیر را نیز داراست:

  • شناسایی قالب‌های اجرایی گوناگون
  • پشتیبانی از کرنل‌های بدون پشتیبانی از راه‌اندازی چندتایی
  • پشتیبانی از ماژول های گوناگون
  • بارگذاری پروندهٔ پیکربندی
  • فراهم ساختن رابط فهرستی
  • دارا بودن رابط متنی انعطاف‌پذیر
  • پشتیبانی از سامانه پرونده‌های گوناگون
  • پشتبانی استخراج از حالت فشرده به صورت توکار
  • دسترسی به داده‌های موجود در هر یک از قطعات نصب‌شده
  • شناسایی تمامی حافظه‌های اصلی
  • پشتبانی از راه‌اندازی از طریق شبکه
  • پشتیبانی از پایانه های راه دور

نصب

بستهٔ گراب به صورت پیش‌گزیده روی اوبونتو نصب است. برای نصب خود بارکنندهٔ راه‌اندازی روی یک افزاره، می‌توان از دستور زیر یاری گرفت:

 $ sudo grub-install device 

تنها کافی است به جای عبارت (( device )) نام افزارهٔ مورد نظر را قرار داد. به عنوان مثال :

 $ sudo grub-install /dev/sda 

این دستور گراب را بر روی نخستین دیسک ذخیره، نصب می‌کند.


پیکربندی

پروندهٔ پیکربندی گراب در این مسیر موجود است:

/boot/grub/grub.cfg 

لازم به ذکر است که هرگز نباید این پرونده را تغییر داد. تغییرات مورد نیاز باید در پرونده‌های etc/default/grub>/code> یا در زیر شاخهٔ <code>/etc/grub.d/ ایجاد شده و سپس با این دستور در پروندهٔ پیکربندی نوشته شوند:

$ sudo update-grub</code>